Solunum Yolu Tıkanıklıklarında İlkyardım

Sık karşılaşılan sağlık acillerinden birisi de solunum yolu tıkanıklıkları olarak karşımıza çıkmaktadır. Sıklıkla yiyecek benzeri yabancı cisimlerin havanın geçmesine engel olacak şekilde solunum yolunu tıkaması ile meydana gelir.

Kısmi Solunum Yolu Tıkanması

Az da olsa, bir miktar hava geçişinin olduğu duruma kısmi tıkanma denir. Kişi öksürür, nefes alabilir hatta konuşabilir. Böyle bir durumda kişiye dokunulmaz ve öksürmeye teşvik edilir.

Tam Solunum Yolu Tıkanması

Hava girişinin tamamen engellendiği duruma ise tam tıkanma denir. Kişi nefes alamaz, acı çeker gibi ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarmıştır. Kişi kendisine sorulan sorulara sıklıkla cevap veremez. Yardıma ihtiyacı olduğunu anlamanın yolu bu tipik görüntünün farkına varmaktır. Tam tıkanmada kişiye Heimlich Manevrası yapılmalıdır.

Böyle bir durumla karşılaşıldığında, kazazedenin bilinci yerindeyse ve tam tıkanma olduğunu düşünüyorsanız;

1. Kendi emniyetinizi ve kazazedenin emniyetini alın,112 acil yardım numarasını arayın, telefondaki yardım görevlilerinin direktiflerini uygulayın.
2. Eş zamanlı olarak ilkyardıma başlayın.
3. Kazazedenin yan tarafında ve biraz arkasında durarak göğsünü bir elinizle destekleyin ve onu hafifçe öne doğru eğin, diğer elinizin bileğe yakın kısmıyla kişinin sırtına, kürek kemiklerinin arasına, ileriye doğru beş kez sert şekilde vurun,
4. Tıkayan cismin çıktığını görmediyseniz, Heimlich Manevrası’nı uygulamaya başlayın.

Heimlich Manevrası

• Kazazedeyi her iki kolunuzla arkasından kavrayın,
• İçteki elinizi yumruk yapın ve karnının en üst kısmına yerleştirin,
• Diğer elinizle sıkıca yumruğunuzu kavrayın, içeri ve yukarı doğru keskin bir şekilde çekin.
• Tıkanıklık yapan cisim çıkana veya kişinin bilinci kaybolana kadar beş karın basısı ve beş sırt vurusuna dönüşümlü olarak devam edin.
• Kişinin bilinci kaybolur ve artık tepkisiz kalırsa temel yaşam desteğine başlayın.

Çocuklar ayakta durabiliyorsa yetişkin gibi yardımcı olabilirsiniz. Eğer çok küçükse dizinizin veya kolunuzun üzerine yüz üstü yatırarak tek elle bu işlemi uygulamalısınız.

Daha detaylı bilgi ve uygulama şekli için T.C. Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün İlk Yardım sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca Türk Kızılay'ının Youtube sayfası da çok faydalı bilgilere ulaşabileceğiniz bir kaynak.

İlkyardım uygulamalarını doğru ve zamanında uygulayabilmek için bir ilkyardım eğitimi almanız gerekir. Unutmayın, ilkyardım herkesin sorumluluğudur.